NAC en neurodegeneratieve ziekten - wat is de relatie?
Het supplement NAC staat bekend om zijn effecten op de lever en het ademhalingssysteem en als tegengif tegen paracetamolvergiftiging. Meer nichetoepassingen van NAC omvatten de ondersteuning van de gezondheid van het zenuwstelsel. In de literatuur is er steeds meer bewijs voor de neuroprotectieve effecten van NAC en de talrijke voordelen voor de hersenen. Ontdek hoe NAC de gezondheid van de hersenen ondersteunt en welke voordelen het je kan bieden!
Beschermt NAC de gezondheid van de hersenen?
Er zijn aanwijzingen dat N-acetylcysteïne, of NAC, kan beschermen tegen neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson, de ziekte van Alzheimer, neuropathische pijn, beroerte en multiple sclerose. Volgens de onderzoekers kan het nuttig zijn als onderdeel van aanvullende suppletie van de bovengenoemde ziekten als een glutathion (GSH) precursor met antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen.
In tegenstelling tot kant-en-klare glutathion en vrije L-cysteïne, heeft NAC het vermogen om effectief de bloed-hersenbarrière te passeren, waardoor het GSH-niveau in de hersenen toeneemt. Zo kan het oxidatieve stress lokaal in de hersenen met hoge efficiëntie verminderen. Naast het reduceren van vrije radicalen beïnvloedt het ook de functie van het glutamaatsysteem. Om precies te zijn moduleert het de NMDA-receptoren (het meest voorkomende type glutamaatreceptoren). Hierdoor vermindert het het risico op overprikkeling van neuronen door glutamaat, wat zelfs tot hun dood zou kunnen leiden door een overmatige instroom van calciumionen in de cellen.
In de literatuur vinden we zeer talrijke rapporten over de neuroprotectieve werking van NAC. Er wordt ook melding gemaakt van mogelijke voordelen tegen psychose, stemmingsstoornissen en verslaving.
Neuroprotectief potentieel van NAC
Studies hebben aangetoond dat NAC een sterk beschermend effect heeft tegen oxidatieve stress en ontstekingen bij verschillende gezondheidsaandoeningen. Deze bescherming geldt in grote mate voor zenuwcellen.
Uit dierstudies weten we dat verlaagde GSH-niveaus en verhoogde oxidatieve stress in neuronen vroegtijdige veroudering van de hersenen bevorderen. De auteurs van de studie concluderen echter dat NAC cognitieve stoornissen kan omkeren, tenminste gedeeltelijk, door de neuronale GSH-spiegels te verhogen.
Hieronder vind je een beknopt overzicht van rapporten uit de literatuur over de effecten van NAC op specifieke aandoeningen van het zenuwstelsel.
Ziekte van Parkinson
Dopamine kan apoptose induceren in neuronale celculturen, wat zich kan vertalen in overmatig verlies van zwartestofcellen bij de ziekte van Parkinson. Verbindingen zoals NAC vertonen een duidelijk beschermend effect door de dopamine-geïnduceerde celdood in celculturen af te remmen.
In een klinische studie werd het middel zowel gebruikt als wekelijkse intraveneuze infusie als supplementatie met 500 mg oraal tweemaal daags gedurende drie maanden. Deze behandeling verlichtte de symptomen van de ziekte van Parkinson aanzienlijk en verhoogde de dopaminebinding in de hersenen. De bevindingen zijn veelbelovend, maar vereisen verder onderzoek.
Neuropathische pijn
Matrix metalloproteïnases (MMP's) zijn een van de belangrijkste componenten die zenuwontsteking induceren en de rijping van ontstekingsbevorderende cytokinen faciliteren. N-acetylcysteïne, door MMP's af te remmen, verlicht neuropathische pijn aanzienlijk in dierstudies.
Het gebruik van NAC is gunstig voor diabetische neuropathie en er zijn aanwijzingen dat het in een dosis van 1200 of 2400 mg per dag de incidentie en ernst van paclitaxel-geïnduceerde perifere neuropathie tijdens chemotherapie kan verminderen.
Multiple sclerose
Een kleine gerandomiseerde studie waarbij één keer per week intraveneus NAC werd toegediend in combinatie met een orale supplementatie van 500 mg tweemaal per dag gedurende twee maanden, toonde een verbeterd glucosemetabolisme in verschillende hersengebieden, evenals subjectieve verbeteringen in aandacht en cognitieve functie. In een andere, eveneens kleine studie bij progressieve multiple sclerose werd NAC in een dosis van 1.250 mg drie keer per dag goed verdragen en resulteerde het in een aanhoudende verbetering van de niveaus van waargenomen vermoeidheid. Glutathionniveaus zijn verlaagd bij secundaire progressieve multiple sclerose en NAC was in staat om dit te verbeteren.
Samenvatting
NAC heeft een aanzienlijk neuroprotectief potentieel, dat zowel in de geneeskunde als in preventieve suppletie wordt gebruikt. Veel neurodegeneratieve ziekten worden in verband gebracht met overmatige oxidatieve stress, chronische ontsteking en ontregeling van de NMDA-receptor, en elk van deze aspecten valt onder de eigenschappen van NAC. Het is dan ook geen wonder dat NAC-supplementen aan populariteit winnen bij mensen die hun hersenen willen beschermen tegen veroudering, dementie en algemene achteruitgang in prestaties.
Bronnen:
⮜ Vorig artikel
L-DOPA - een directe voorloper van dopamine
Volgend artikel ⮞